مدیریت شهری یکی از شاخه‌های نوین مدیریت است که در سال‌های اخیر همهٔ دولت‌های جهان بر اهمیت این شاخه از مدیریت صحه گذارده‌اند و سازمان ملل متحد نیز توجه ویژه‌ای به این موضوع دارد.
اصولا در نظام سرمایه داری بین المللی، هر مدیر شهری می‌تواند با شناخت نقاط قوت و ضعف شهر خود در صدد تقویت مزایای رقابتی آن برآید و جایگاه درخور توجهی در شبکه جهانی شهر‌ها بیابد.
در قرن معاصر، یکی از معیارهای اصلی سنجش توسعه شهری و به تبع آن توسعه ملی، کمیت و کیفیت احداث خطوط مترو بوده است، طوریکه در شوروی سابق با احداث خط مترو مسکو پیام حرکت این کشور در راستای توسعه به گوش جهان رسید و حتی اکنون نیز مخاطب این نوشتار می‌تواند با مقایسه خطوط مترو در شهرهای مختلف جهان به یک اشراف نسبی درمورد نرخ توسعه کشور‌ها دست یابد.
هم اکنون شلوغ‌ترین متروهای قاره اروپا متروی مسکو و پاریس هستند. دو سوم مردمی که در آمریکا از مترو استفاده می‌کنند در شهر نیویورک زندگی می‌کنند. و مترو لندن نیز به عنوان وسیع‌ترین شبکه مترو دنیا شناخته می‌شود. حتی برخی شهر‌ها هم هستند که مترویشان نه برای مسافر، که برای نامه و بسته طراحی شده که یکی از این شهر‌ها لندن است.
در کنار مزایای پرشمار خطوط مترو، مهم‌ترین عامل توجه به این سیستم حمل و نقل، حجم بالای مسافریست که توسط آنجابه جا می‌شوند، طوریکه در همهٔ شهرهای بزرگ، مترو پایهٔ حمل و نقل شهری محسوب می‌شود و سایر وسایل حمل و نقل عمومی به عنوان مکمل مترو به کار می‌آیند.
در حال حاضر متروی تهران با بیش از ۲ میلیون سفر در روز نمونه بارز یک سیستم حمل و نقل بهینه، پاک و و فراگیر است. طبق آمار، در هر سفر حدود ۰. ۶۵ لیتر در مصرف سوخت و ۲۷ دقیقه در وقت صرفه‌جویی می‌شود که میزان صرفه جویی سالانه در مصرف سوخت به ازای استفاده از مترو ۳۵۰میلیارد تومان تخمین زده شده است که با در نظر گرفتن کاهش میزان خسارت‌های ناشی از آلودگی هوا و درآمد‌های ناشی از رونق بازارچه‌های زیرزمینی و سایر طرح‌های مرتبط، باید مترو را بهینه‌ترین سیستم حمل و نقل برای کشور و ملت دانست.
از طرفی به دلیل استفاده گسترده همه اقشار جامعه می‌توان مترو تهران را فراگیر‌ترین سامانه حمل و نقل عمومی دانست.
از لحاظ هزینه‌های ساخت نیز، احداث هر کیلومتر خط مترو در تهران به مراتب کمتر از هزینه‌های احداث بزرگراه پنج بانده است که طبق اذعان دبیر شورای عالی ترافیک کشور، هزینه پنج هزار میلیاری احداث پل صدر، با هزینه ساخت کل متروی پایتخت برابری می‌کند. از سوی دیگر احداث ایستگاه‌های مترو سازگاری بیشتری با سیاست‌های خصوصی سازی خواهند داشت چرا که کارفرما می‌تواند با ذی نفع کردن سرمایه گذار در پروژه احداث ایستگاه‌ها، نظر بخش خصوصی را جلب نماید.
با این تفاسیر پرواضح است که یک مدیر شهری در تهران می‌تواند با احداث خطوط مترو در مسیر تحقق اهداف سه گانه‌ای که سازمان ملل برای مدیریت شهری برشمرده است، حرکت کند؛ که این اهداف عبارتند از:
- شرایط کار و زندگی همه جمعیت شهر با توجه به افراد و گروه‌های کم درآمد
- تشویق توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار
- حفاظت از محیط کالبدی شهر
در مجموع جای صد چرا و افسوس باقی است که با وجود رجحان مترو نسبت به طرح‌های روبنایی اجرا شده در شهر تهران و البته با توجه به محدودیت‌های منابع مالی در ایران و نیاز مبرم کلان شهر‌ها به حمل و نقل عمومی، مدیران شهری تهران اعتبارات کافی را به توسعه خطوط مترو اختصاص نداده‌اند و اگر امور مدیریت شهری تهران بر این منوال پیش رود، تحقق چشم انداز ۱۴۰۹ مترو، که همانا وجود ۱۲ خط مترو در تهران است، دور از دست می‌نمایاند.
اخبار مرتبط
حمایت کیهان از شهردار شدن قالیباف
حمایت 20 عضو شورا از شهردار شدن محسن هاشمی
نشست محرمانه قالیباف با روحانی
شهردار بین‌المللی می‌خواهیم
هم اکنون شلوغ‌ترین متروهای قاره اروپا متروی مسکو و پاریس هستند. دو سوم مردمی که در آمریکا از مترو استفاده می‌کنند در شهر نیویورک زندگی می‌کنند. و مترو لندن نیز به عنوان وسیع‌ترین شبکه مترو دنیا شناخته می‌شود.
یادداشت روز: یکی از جامع‌ترین و در عین حال کوتاه‌ترین تعاریفی که تا کنون از واژه «مدیریت» ارائه شده، عبارت است از:
«مدیریت، هماهنگ کردن منابع انسانی و مادی برای نیل به اهداف است.»
اما برای مدیریت بهینه منابع انسانی و مادی، اتخاذ تصمیمات مناسب اهمیت می‌یابد، طوریکه گاهی یک مدیر موفق با استفاده معقول از منابع اندک تحت اختیارش به پیروزی‌ها و کامیابی‌هایی نائل آمده که مدیر دیگر با در اختیار داشتن منابع به مراتب بیشتر ناکام مانده است.
گاهی نیز عملکرد یک مدیر در کوتاه مدت تحسین کهتران و مهتران را بر می‌انگیزد اما پس از گذشت مدت زمان مشخص کاستی‌های عملکردش هویدا شده و پرده از راز تصمیم نابخردانه و یا مغرضانه او بر می‌دارد.
