۵۶ درصد از واژگان مصوب تخصصی است/ واژگان بیگانه به جای بیگانه!

برخی از واژه های مصوب در فرهنگستان زبان و ادب فارسی را همان واژگان بیگانه تشکیل می دهند که اساتید فرهنگستان معادلی برای آن نیافته اند و همان واژه بیگانه را به تصویب رسانده اند.

فرهنگستان
زبان و ادب فارسی با ۲۴ عضو پیوسته بیش از ۴۲ هزار واژه را تا به حال به
ثبت رسانده که حدود ۷۵۰۰ واژه آن برای مردم کاربردی و یا آشنا است.

به گزارش خبرنگار پیام نو ،
دکتر غلامعلی حداد عادل یکی از افرادی است که همواره به صدا و سیما و
رسانه ها نقد می کند که چرا از واژه های فرهنگستان زبان استفاده نمی کنند و
معتقد است که باید سیاست های برخوردی در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد
از جمله این که مجریان صدا و سیما که از این واژه ها استفاده نمی کنند
اخراج شوند.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب
فارسی دی ماه ۹۲ تعداد واژه‌ها و معادل‌های بررسی‌شده برای واژه‌های بیگانه
را در گروه واژه‌گزینی فرهنگستان حدود ۸۰ هزار واژه و تعداد واژه‌های
تصویب‌شده را ۴۵ هزار واژه عنوان کرد اما آنچه در سایت رسمی فرهنگستان زبان
و ادب فارسی درج شده ۴۲۰۲۷ کلمه تا سال ۸۹ است. البته مسوولان فرهنگستان
می گویند که تمامی واژه های مصوب شده در جدول سایت آمده و تنها متن زیر
جدول که تاکید می کند جدول شامل واژگان مصوب تا سال ۸۹ می شود، اصلاح نشده
است.

۳۱۳ نمونه از میان ۴۲ هزار واژه بررسی شد

ما تمامی واژگان موجود در جدول
سایت فرهنگستان را با نمونه گیری تصادفی سیستماتیک مورد بررسی قرار دادیم
و  با در نظر گرفتن جامعه ۴۲۰۲۷ واژه  ۳۱۳ واژه به عنوان نمونه مورد
ارزیابی قرار گرفتند تا نتایج به دست آمده قابل تعمیم باشد.

این بررسی با هدف مشخص کردن 
میزان کاربردی بودن واژگان فرهنگستان زبان و ادب فارسی انجام شد. از تعداد
۳۱۳ واژه به دست آمده تنها ۵۶ واژه برای افراد عادی و حتی روزنامه نگاران 
آشنا بود و باقی موارد مربوط به واژه های حوزه های تخصصی است که حتی در آن
حوزه هم چندان مورد استفاده نیستند. این یعنی از میان ۳۱۳ واژه ۱۷۶ مورد
یعنی ۵۶ درصد از واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی را واژه های تخصصی
تشکیل می دهند که حتی در حوزه تخصصی مورد نظر هم چندان کاربردی ندارند.
این آمار یعنی چیزی در حدود ۷۵۰۰ واژه از تمام واژه های مصوب فرهنگستان
برای مردم آشناست و احتمالا عموم مردم با ۳۴ هزار واژه باقی مانده آشنایی
چندانی ندارند.

واژه بیگانه به جای واژه بیگانه!

نکته جالب توجه این که برخی از
واژه های مصوب در فرهنگستان زبان و ادب فارسی را همان واژگان بیگانه تشکیل
می دهند که اساتید فرهنگستان معادلی برای آن نیافته اند و همان واژه بیگانه
را به تصویب رسانده اند. الکترونیک و پروتئین استاندارد نمونه هایی از این
واژه ها هستند. در مورد برخی واژه ها هم تنها به ترجمه فارسی واژه به واژه
آن اکتفا شده مانند Bluetooth که واژه دندان آبی برای آن مصوب شده است.

در ابتدای جدول تعداد واژه های
ثبت شده ۴۲۰۲۷ مورد اعلام شده است در حالی که ۷۷۴۰ مورد انتهایی را واژگان
بیگانه ای تشکیل می دهند که واژه مصوب برای آنها در نظر گرفته نشده است. در
نتیجه ۳۴۲۸۰ واژه مصوب در پایگاه فرهنگستان وجود دارد که می توان از طریق
ورود به تک تک صفحات جدول به این واژه ها دسترسی پیدا کرد.

واژه هایی که از میان ۳۱۳ مورد نمونه گیری به گوش عموم آشناتر بودند و معادل بیگانه آن ها را در اینجا ببینید.

سایتی که حتی قابلیت جستجو هم ندارد

جدولی که بر پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی
قرار گرفته است از امکان جستجو به صورت واژه ای برخوردار نیست و اگر فردی
بخواهد معادل واژه ای بیگانه را در این سایت بیابد راهی جز نگاه کردن صفحه
به صفحه ندارد تا سرانجام واژه مورد نظر را بیابد. خبرنگار پیام نو  طی
چندین تماس با فرهنگستان زبان و ادب فارسی از مسوولان حاضر در این
فرهنگستان درخواست کرد تا راهی برای دستیابی به لیست کامل واژگان فرهنگستان
پیشنهاد دهند اما به گفته این مسوولان راهی برای دستیابی آسان به واژه ها
وجود ندارد و تنها راه بررسی کلیک و جستجوی واژه به واژه جدول فرهنگستان
است.

دکتر حدادعادل به عنوان رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی
همواره به عدم استفاده رسانه ها از واژه های مصوب انتقاد داشته و در مصاحبه
ای گفته بود: «نمی‌دانم کدام حرام لقمه‌ای بوده که پیتزا را کش‌لقمه گفته
است؟! ما (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) که نگفته‌ایم. اینها معمولاً
چیزهایی است که عده‌ای می‌سازند و متاسفانه خبرنگارها هم بدون تحقیق این
چیزها را از عوام می‌شنوند و بعد به ما می‌گویند چرا این واژه‌ها را مصوب
کرده‌اید؟ »

رییس فرهنگستان زبان وادب فارسی همچنین تاکید کرده بود که
«وقتی واژه‌ای معادل یک کلمه بیگانه وضع می‌شود، کار ما دیگر تمام شده است.
» در حالی که نحوه دسترسی به این واژگان برای کاربرد آن ها در گفت و گوهای
روزانه مردم و استفاده در رسانه ها نیز دارای اهمیت است.

به نظر می رسد دوستداران پاسداری از زبان فارسی از فرهنگستان
زبان و ادب فارسی با توجه به بودجه سالیانه ۸ میلیارد تومانی آن انتظار به
مراتب بیشتری دارند. شاید اگر دکتر حدادعادل فرصت بیشتری را صرف این
فرهنگستان کنند، خروجی آن به مراتب تاثیرگذا تر و قابل قبول تر شود.

کد خبرنگار: ۱
۰دیدگاه شما

پربازدید

پربحث

اخبار عجیب

آخرین اخبار

لینک‌های مفید