یادداشت روز سلام نو/
روزنامه نگاری مستقل و عدم امنیت روانی
اساسا وظیفه تامین امنیت این روزنامه نگاران برعهده چه کسی یا چه کسانی است؟ برای پاسخ به این پریش باید گفت که «رعایت قانون» می‌تواند حاشیه امنی برای روزنامه نگاران مستقل و غیروابسته باشد.
یادداشت روز: حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان، در مراسم اختتامیه جشنواره مطبوعات گفته بود که «از همه صاحبان فرهنگ، قلم و بیان می‌خواهیم برای آنکه اذهان و افکار جامعه در مسیر منافع و مصالح ملی قرار گیرد، واقعیت‌ها را به مردم بگویند و شعار‌ها را کم کنند.» این سخنان حسن روحانی بیانگر بخشی از آرمان‌های روزنامه نگاری مستقل است. یعنی روزنامه نگاران تلاش کنند، واقعیت‌های جامعه را با توجه به منافع مردم و آحاد ملت منتشر کرده و برای بهبود اوضاع تلاش کنند. اما عدم امنیت روانی برای این دست از روزنامه نگاران مانند مانعی عمل می‌کند که آن‌ها را از انجام این وظیفه باز می‌دارد.
گستره وسیع دستگاه‌های تصمیم گیرنده در زمینه مطبوعات، مسیر استقلال روزنامه نگار و مقابله با خودسانسوری را می‌بندد. یعنی اگر روزنامه نگار یا به طور کلی یک رسانه بخواهد با استفاده از ابزار رسانه‌ای، مشکلات واقعی جامعه ایران با مطرح کند، با انبوهی از دغدغه‌های ذهنی و عینی مواجه می‌شود. نخستین مشکل برای این روزنامه نگاران، عدم امنیت روانی است. این روزنامه نگار‌ها نمی‌دانند با طرح بسیاری از واقعیات، چه مسائلی برایشان به وجود می‌آید. طی ماه‌های اخیر روزنامه‌های بهار و آسمان توقیف شدند و طی سالهای اخیر برخوردهای نامناسبی با اصحاب رسانه صورت گرفت. این مساله، امنیت روانی روزنامه نگاران را به خطر انداخته و اجازه نمی‌دهد که آن‌ها با فراغ بال و آزادی – حتی در چارچوب قانون – وظایف رسانه‌ای خود را انجام دهند. عدم امنیت روانی روزنامه نگاران ایرانی، تنها به مساله محاکمه و برخورد قضایی محدود نمی‌شود. عدم امنیت شغلی و اقتصادی روزنامه نگاران و اصحاب رسانه از دیگر مشکلات این گروه است که اگر خوب به وظایف و اخلاقیات مسلط نباشند، به وادی قلم فروشی افتاده و هنر و حرفه خود را به بهایی ناچیز می‌فروشند. از این دست از روزنامه نگاران در ایران کم نیست. افرادی که به واسطه کسب درآمد تریبون این و آن شده و در وهله اول، ماهیت خبرنگاری خود را زیر سوال می‌برند.
حسن روحانی در بخش‌های دیگری از سخنان خود در جشنواره مطبوعات، خواستار امنیت روزنامه نگاران شده است. اما باید این پرسش را طرح کرد که اساسا وظیفه تامین امنیت این روزنامه نگاران برعهده چه کسی یا چه کسانی است؟ برای پاسخ به این پریش باید گفت که «رعایت قانون» می‌تواند حاشیه امنی برای روزنامه نگاران مستقل و غیروابسته باشد.
اما برداشت‌های سلیقه‌ای و شخصی از قانون، اجازه نداده که روزنامه نگاران بتوانند فعالیت‌های خود را به نحو احسن انجام دهند. رئیس جمهور باید بداند که در ایران روزنامه نگاران حرفه‌ای و مستقل که خواهان بهبود اوضاع کشور باشند، کم نیستند. تنها لازم است که این افراد از اجرای صحیح قانون مطمئن باشند تا بتوانند فعالیت‌های خود را بدون ترس از محاکمه یا توقیف و تعطیلی رسانه‌شان ادامه دهند. امنیت اقتصادی و شغلی روزنامه نگاران هم در پی ایجاد امنیت روانی به وجود می‌آید. از این رو شایسته و بایسته است که دولت یازدهم برای صیانت از حریم مطبوعات، تمام تلاش خود را به کارگرفته تا در آینده‌ای نه چندان دور، روزنامه نگاران واقعی که براساس منافع ملی قلم می‌زنند، تاثیر خود را بر جامعه و مردم آن بگذارند، اگر غیراز این رخ دهد، نمی‌توان امیدی به وجود روزنامه نگاران مستقل و حامی منافع ملی در ایران داشت.
