سلام نو - سرویس گردشگری: مُغ یا مُگ قدیمی‌ترین عنوانی است که برای اشاره به روحانیان آئین زرتشتی استفاده می‌شود، کهن‌ترین آیین فراگیر در سرزمین ایران. با این همه عنوان مغ ظاهرا ابتدا برای اشاره به روحانیان غرب ایران در دوره ماد استفاده می‌شد و به مرور در دوره اشکانی و ساسانی مغ برای موبدان زرتشتی نیز به‌کار می‌رفت. اولین کاربرد رسمی مغ در سنگ‌نبشته بیستون است جایی که به گئومات مغ اشاره می‌شود.
هر چند امروز به روحانیان زرتشتی موبد گفته می‌شود و مُغ جنبه‌ای باستانی و تاریخی دارد، اما نمی‌توان از تاثیر مُغ‌های بر تاریخ، ادبیات و اذهان مردم چشم‌پوشی کرد. تنها در یک مورد واژه مَجیک (Magic) برگرفته از مُگ یا خوانش انگلیسی مُغی یعنی Magi است.
با هم ۱۰ واقعیت جالب درباره روحانیان جادویی و حیرت آور زرتشتی را مرور می‌کنیم.
ریشه‌های ایرانی باستان
واژه «مغ» از ایران باستان سرچشمه می گیرد، جایی که به طبقه ای از روحانیان و علما اطلاق می شد که دارای مقامات مذهبی و فلسفی بودند. مغان نقش محوری در آیین ها و آموزه های زرتشتی داشتند. این گروه دینی به مرور جایگاه خود را بهبود بخشیدند و در دوران ساسانی قدرتی به اندازه قدرت سلطنت داشتند.
حافظان معارف قدسی
مغان زرتشتی وظیفه حفظ و انتقال متون دینی، آیین ها و سنت های دین زرتشتی را بر عهده داشتند. آنها از اوستا، کتاب مقدس زرتشتی‌ها، محافظت کرده و خواندن درست و تفسیر آن را بر عهده گرفتند.
نگهبانان آتش مقدس
آتش در دین زرتشتی اهمیت عمیقی دارد و نماد پاکی و الوهیت است. ایرانیان باستان و زرتشتی‌ها آتش‌های مقدس را در معابد حفظ می‌کردند و مراسم و نیایش‌ها را در اطراف آنها به عنوان عنصر اصلی اعمال مذهبی خود انجام می‌دادند. مُغ‌ها پاسداران اصلی آتش‌های مقدس بودند.
نقش در طالع بینی و ستاره شناسی
بر اساس برخی نشانه‌ها و داستان‌ها مغان زرتشتی در زمینه های ستاره شناسی و طالع بینی مهارت داشتند. آنها پدیده های آسمانی را مطالعه کردند و به تأثیر نیروهای کیهانی بر سرنوشت انسان ها اعتقاد داشتند. معروف‌ترین این داستان‌ها مُژده تولد عیسی مسیح توسط مُغ‌های زرتشتی بود.
سمبولیسم سه هدیه
دین زرتشتی برای مسیحی‌ها اغلب با سه هدیه ارائه شده توسط مغان مشهور در کتاب مقدس شناخته می‌شود. در سنت زرتشتی، این هدایا نمایانگر برکاتی بود که با عنایت الهی همراه بود: تقوا (طلا)، خرد (کندر) و پیروزی بر مرگ (مرِّ مَکّی).
دخالت در سلطنت
مغان زرتشتی در دربارهای سلطنتی ایران باستان مناصب نفوذی داشتند. آنها به پادشاهان راهنمایی می‌دادند، مراسم مذهبی را به عهده داشتند و از متنفذترین نیروهای حاضر در دربار بودند.
نقش فلسفی
زرتشتیان مفاهیم دوگانه ای از خیر و شر را معرفی کرد و بر سنت های فلسفی و دینی بعدی تأثیر گذاشت. مغ‌ها به پرورش این ایده ها کمک کردند و ماهیت اخلاق و نبرد کیهانی و تاریخی بین نور و تاریکی را شکل دادند.
نقش در تشریفات مذهبی
مغان در مراسم زرتشتیان نقشی محوری داشتند و برای حفظ تعادل بین قلمرو مادی و معنوی مراسمی را انجام می دادند. تخصص آنها انجام صحیح مناسک دینی را تضمین می کرد.
انحطاط و احیای تاریخی
با گسترش اسلام در ایران، آیین زرتشت و اعمال آن رو به افول گذاشت. به باور بسیاری یکی از عوامل انحطاط آیین زرتشتی و حکومت ساسانیان زیادی خواهدی مُغ‌ها و اعمال ناخوشایند آنان بود.
میراث و تأثیر
میراث مغان زرتشتی را می توان در عناصر مختلف فرهنگی و مذهبی مشاهده کرد. مفاهیمی مانند مبارزه بین خیر و شر، احترام آتش و تأثیر آنها در فرهنگ عامه ایرانی‌ها، هندی‌ها و اروپایی‌ها
نظر شما