شهری با قدمت ۱۰۰۰ سال در لاجین

سلام نو - سرویس گردشگری: لالجین، نام شهری است در شمال استان همدان که در فاصله ی ۱۸ کیلومتری از مرکز استان، یعنی شهر همدان قرار دارد. بجز فصل زمستان که سرمای رشته کوه الوند روزهای خیلی سردی برای این شهر رقم می زند، در بقیه ی فصول سال شاهد آب و هوای معتدل و مطبوعی هستیم.

در مورد قدمت لالجین اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد اما به نظر می رسد قول صحیح تر این است که شهر لالجین حدود ۱۰۰۰ سال، و سفال لالجین حدود ۸۰۰ سال قدمت دارد.

علت نام گذاری

نام لالجین احتمالاً از دو بخش لاله و جین شکل یافته‌است. جین پسوند مکان است که در ساخت نام شهرها و روستاهای دیگر استان همدان نیز به کار رفته است؛ همانند وفرجین، گنده‌جین، دیوجین، توی‌جین و فارسجین.(همچنان که پسوند گان و جان نیز در ساخت اسم نواحی‌ای همچون گلپایگان، شادگان، آذربایجان و زنجان به کار رفته‌است). در این صورت می‌توان لاله‌جین را به معنای آبادی لاله دانست. همچنین بعید نیست که کلمه لالجین، محرّف لاجین یا لاچین باشد که در زبان ترکی، نام پرنده‌ای شکاری است. به هر حال، ترکیباتی همچون لعل چین، لاله چین یا لاله چینی نباید درست باشد.

برخی از اهالی شهر می‌گویند که به هنگام ورود مغولان به همدان گذر لشکریان چنگیزخان به لالجین افتاد. آنان گروهی از مردان این شهر را به چین فرستادند تا از هنرمندان چین، سفالگری بیاموزند. این سفرکردگان نیز پس از آموختن هنر سفالگری به لالجین برگشتند و به کار پرداختند. از آن پس این روستا لاله چین نام گرفت. این روایت به نظر افسانه‌ای بیش نیست؛ چون هنر سفالگری در ایران، سابقه چند هزار ساله دارد؛ لذا طی مسافت دور و دراز ایران تا چین لزومی نداشته است؛ وانگهی اعزام شدگان به چین می‌بایست نحوه ساخت چینی را بیاموزند و نهایتاً باید پرسید چرا باید مغولان چنین لطفی در حق بومیان این ناحیه می‌کردند؟ لالجین در محاورات مردم استان همدان اغلب به صورت لَلین یا لالون (Lalon) تلفظ می‌شود.

سرگذشت

می‌گویند که لالجین دو بار از زمانی که به یک شهر تبدیل گشته، ویران شده است. یکی از آن ویرانی ها در حمله مغول ها بوده و دیگری زمانی که افغان ها به رهبری محمود افغان در زمان صفویان به شهرهایی از کشور حمله کردند.

علاوه بر آن حمله ای نیز در زمان خوارزمشاه و مردآویج نیز حمله هایی نه به شدیدی دو مورد اول به این شهر داشته است. مردم این شهر اعتقاد دارند که تاریخ این شهر از لحاظ مکانی بیشتر در شمال و شمال غرب آن دیده می شود. چرا که هنوز هم در بعضی از نقاط آثاری از تنور، چاه، خشت و سفال به دست می آید.

اقتصاد لالجین

سفال بعنوان اصلی ترین ره آورد این شهر، باعث شده از قدیم گردشگران و سرمایه گذاران زیادی به این شهر جذب شوند. کارگاه های سفالگری لالجین به مرور و به همت خود مردم پیشرفت کردند تا اینکه شاخه های جدید مرتبط با سفال، یعنی سرامیک و چینی نیز به تولیدات این شهر اضافه شدند.

این پیشرفت ها به حدی بود که در اواسط دهه ی ۷۰ دیگر کارگاه های سنتی داخل شهر جوابگوی نیاز مردم نبود و مردم از نداشتن کارگاه رنج می بردند. در این شرایط مسولین بومی و مردم دست به دست هم داده، پیگیر احداث شهرک صنعتی سفال لالجین شدند. این پیگیری ها در سال ۸۰ نتیجه داد و شهرک صنعتی سفال لالجین با ۵۰۰ واحد تولیدی بزرگ و کوچک افتتاح شد و افراد زیادی از نقاط مختلف استان و حتی خارج استان توانستند در لالجین مشغول به کار شوند. امروز به پشتوانه قریب به ۱۰۰۰ کارگاه تولیدی(مجموع کارگاه های داخل شهر و شهرک صنعتی)، شهر لالجین به قطب اقتصاد استان تبدیل شده است و سفال و سرامیک این شهر بالاترین سهم از صادرات استان همدان را به خود اختصاص داده است.